Skutki wpływu alkoholu na życie dziecka mogą zacząć się już przed narodzinami. FAS (Fetal Alcohol Syndrom) – Alkoholowy Zespół Płodowy – wiąże się z wieloma problemami zdrowotnymi i trwałym uszkodzeniem mózgu. Występuje w sytuacji, gdy ciężarna matka spożywa alkohol. Według Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, w Polsce co roku rodzi się 900 dzieci z FAS, a dziesięć razy więcej noworodków posiada inne zaburzenia składające się na alkoholowy efekt płodowy (FAE). Niemowlęta, u których zdiagnozowano wspomniane problemy, są rozdrażnione, wybitnie wrażliwe na bodźce oraz nadpobudliwe. Często związane jest to również z upośledzonym rozwojem psychomotorycznym. Poziom inteligencji takiego dziecka jest zwykle niższy od przeciętnego, w przypadku poważnego uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego może dojść do upośledzenia umysłowego. W początkowym okresie wzrostu następuje wykształcenie charakterystycznych cech morfologicznych:
- Małe, szeroko rozstawione oczy, opadające powieki,
- Krótki, zadarty nos i niezaznaczona rynienka podnosowa,
- Cienka górna warga,
- Spłaszczony środek twarzy, wąskie czoło,
- Słaba koordynacja wzrokowo – ruchowa,
- Niedorozwinięte paznokcie u dłoni i stóp, nienaturalnie wykształcone kości.
Uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego daje natomiast symptomy w:
- Zaburzeniach pamięci i skupienia uwagi,
- Nadaktywności,
- Nieumiejętności rozwiązywania problemów,
- Niedojrzałym zachowaniu,
- Problemach z nauką.
Ww. objawy uniemożliwiają nawiązywanie kontaktów z rówieśnikami, dlatego często osoby z zespołem FAS izolują się we własnym świecie. Są podatne na wykorzystanie i manipulację, przez co często stają się ofiarami przemocy psychicznej, fizycznej, a nawet seksualnej. Dorośli mają trudność z osiągnięciem pełnej niezależności, ze względu na niestabilność nie potrafią utrzymać stałego stanowiska w pracy i wytrwać w relacji lub bliskim związku z drugim człowiekiem.
Opracowała: Hanna Bodzioch