Nie ma idealnego, polskiego słowa na oddanie znaczenia tego angielskiego terminu, jakim jest Mindfulness. Najczęściej słyszymy, że Mindfulness to po prostu uważność, obecność. Kiedy spojrzymy na ten termin nieco bardziej szczegółowo: „mind is full of something” to można rozumieć, że Mindfulness to chwila, kiedy nasz umysł jest pełen czegoś, w znaczeniu całkowicie czymś pochłonięty, w pełni w coś zaangażowany.
Uważność jest terminem niejednorodnym, określanym m.in. stanem umysłu, specyficzną postawą, czy też umiejętnością polegającą na celowym koncentrowaniu swojej uwagi na bieżących doświadczeniach wewnętrznych i zewnętrznych, przyjmowania ich z akceptacją takimi, jakimi się jawią w danym momencie, bez ich oceniania, klasyfikowania, etykietowania oraz bez chęci ich modyfikacji, czy pozbycia się.
Uważność oznacza bycie skoncentrowanym w określony sposób:
świadomie
tu i teraz
bez wartościowania i osądzania.
„Ten rodzaj uwagi sprzyja czujności i wspiera jasność umysłu, jak również zdolność do akceptacji obecnej chwili taką, jaka jest. Uświadamia nam ona fakt, że nasze życie składa się z całego szeregu chwil. Jeśli większości z tych chwil nie przeżywamy w pełni – omija nas w naszym życiu to, co najcenniejsze, nie dostrzegamy bogactwa i głębi możliwości, które pomagają nam rozwijać się i zmieniać. Uważność jest prostą i jednocześnie nadzwyczaj skuteczną metodą, by włączyć się w nurt życia, odkryć w sobie mądrość i siły witalne.”
– Jon Kabat-Zinn
Kiedy wiemy, co się dzieje z naszym ciałem, w naszym umyśle, w emocjach oraz jesteśmy świadomi, co się dzieje na zewnątrz nas – jesteśmy w pełni uważni, w pełni mindful. Często nasz mentalny nawyk klasyfikuje wszelkie zdarzenia wewnątrz nas, jak i na zewnątrz, jako dobre/ obojętne/ złe. To, co nam się podoba, jest dla nas pożądane – chcemy mieć zawsze, silnie przywiązujemy się do tego. To, co uważamy za złe – chcemy odrzucić, unikać tego, uciec od tego. Natomiast to, co uważamy za obojętne – ignorujemy, nie dostrzegamy. Nasz mentalny nawyk nie pozawala nam doświadczać pełni życia.
Mindfulness jest ćwiczeniem umysłu, mającym na celu zerwanie z tym mentalnym nawykiem oceniania. Celem jest branie rzeczy, spraw, zdarzeń takimi, jakimi są. Doświadczanie chwili za chwilą – taką, jaka jest. Taka świadomość tych doświadczeń daje Ci szansę na większą wolność i swobodę wyboru. Pozwoli Ci reagować na te zdarzenia wtedy, kiedy chcesz i jak chcesz, a nie automatycznie. Najpierw bądź, potem działaj.